W SIEDEM DNI : Bergamo: o zwiedzaniu w 7 punktach

w7dni WŁOCHY: LOMBARDIA

Bergamo: dwa miasta. Na wzgórzu, oplecionym zabytkowymi murami obronnymi, wznosi się turystyczna starówka. Tę część Bergamo zwie się „miastem górnym” - Città Alta. U jego stóp, widoczne z fortyfikacji jak na dłoni, leży młodsze „miasto dolne” - Città Bassa. Najważniejsze zabytki, wąskie uliczki – cisną się w murach „górnego miasta”, i tu gęsto jest od zwiedzających.

Jedna z kolejek Bergamo dowozi wygodnie spod bramy Sant'Alessandro na wzgórze San Vigilio. Stąd widok na miasto jest wyśmienity. Przed oczami, na przeciwległym wzgórzu, wyrasta Città Alta – stare miasto, z wystającymi wysoko ponad czerwone dachy kamienic wieżami kościołów i pałaców. W tle majączą nieśmiało, lekko skrywane w jesiennej mgle, budynki młodszego miasta dolnego - Città Bassa.

1.Bilet turystyczny

Do Bergamo przybywa się liniami „low cost”. Lotnisko przyklejone jest do miasta. Spod terminali ku Città Bassa i Città Alta szybko i łatwo dojedzie się autobusem miejskim – ATB Bergamo. Dobrą i oszczędną opcję stanowi kupienie biletu turystycznego (Biglietti Turistici: Intera Rete/Whole Network). Dla realizujących trasę lotnisko-centrum istnieje w dwóch odmianach: jednodniowej - ważnej przez 24 godziny od skasowania (5€), dwudniowej – ważnej 72 godziny (7€). W obu przypadkach - obok przejazdu tam i z powrotem, z biletem tym korzystać można z innych środków transportu miejskiego, w tym popularnych kolejek: „Funicolare”. Bilety turystyczne ATB Bergamo sprzedaje na lotnisku Biuro Informacji Turystycznej.

2. Miasto górne i jeszcze wyżej

„Funicolare” pnie się z „miasta dolnego” ku placykowi Mercado delle Scarpe w „mieście górnym”. Kolejka, która powstała w roku 1887 według projektu inżyniera Alessandra Ferretti, pozwala uniknąć mozolnej wspinaczki. W kilka minut dojeżdza się spod starych murów obronnych ku ludnemu i zabytkowemu centrum. Charakterystyczne, pomarańczowe wagoniki kolejki przyciagają uwagę przyjezdnych, więc wsiada się do nich nie tylko, by zaoszczędzić siły i czas. Tę swoistą atrakcję turystycznę oferuje Bergamo w dwóch wiariantach. Na drugim krańcu Città Alta, przekroczywszy bramą miejską zwaną Porta Sant'Alessandro, wagonikami innego „funicolare” po widoki na całe Bergamo wjeżdża się na wzgórze San Vigilio.

Bazylika Santa Maria Maggiore należy do najważniejszych i najokazalszych zabytków Bergamo. Portal północny przy Piazza Duomo to główne wejście do świątyni. Portal zdobi średniowieczna dekoracja rzeźbiarska. Figura lwa, wyrzeźbionego w czerwonym marmurze, jest jednym z elementów użyczającym portalowi potocznej nazwy, portal "czerwonych lwów". Figura jest masywna, o otwartej paszczy, ujętej falowaną grzywą.

Bazylika Santa Maria Maggiore przy Piazza Duomo. Fragment dekoracji rzeźbiarkiej portalu północnego, zwanego „portelem czerwonych lwów”

3. Wszystkie ulice prowadzą ku Piazza Vecchia

Na placyku Mercato delle Scarpe ze stacją „funicolare”, z której na ulice „miasta górnego” wychodzą setki mieszczan i turystów, zaczyna się tłok. Tu Bergamo jawi się okropnie turystyczne. Jednak wędrujące tam i nazad masy przechodniów akumulują się przy jednej - wprawdzie długiej, dwuimiennej ulicy: Via Gombito - Via Bartolomeo Colleoni, biegnącej między placami Mercato delle Scarpe i Piazza della Cittadella. W połowie tej najpopularniejszej z ulic znajduje się najpiękniejszy z placów Bergamo - Piazza Vecchia.

Reprezentacyjny plac przez wieki stanowił centrum politycznego życia miasta. Przy nim wznoszą się, stojące na przeciwległych pierzejach, budynki dawnych ratuszy: średniowieczne Palazzo della Ragione i renesansowe Palazzo Nuovo. Nad placem tym góruje najwyższa z miejskich wież, zwana „Campanone”, udostępniona do zwiedzania jako część muzeum historycznego. Piazza Vecchia kończy się niepostrzeżenie pod sklepieniami loggii Palazzo della Ragione, harmonijnie łącząc się z placykiem pod katedrą - Piazza del Duomo.

4. Kaplica Colleoni

Przy Piazza Duomo wznosi się najpopularniejszy z zabytków Bergamo. Przed jego fasadą zawsze stoją grupy turystów, zadzierają głowy, robią zdjęcia. Bynajmniej nie jest to fasada katedry. Nie jest to rzeźbiony portal bazyliki Santa Maria Maggiore, lecz przylegająca do niej kaplica rodu Colleoni. Fasadę kaplicy, wzniesionej w latach 1472-1477, wypełnia niezwykła dekoracja rzeźbiarska. Budowniczym renesansowego budynku, powstawionego w miejscu zburzonej bazylikalnej zakrystii, był Giovanni Antonio Amadeo. Zleconiodawcą - urodzony w Bergamo kondotier, dowódzca wojsk Wenecji, Bartolomeo Colleoni. Wnętrze kaplicy, do której wstęp jest darmowy, mieści monumentalny nagrobek Colleoniego (zm. 1475) wraz z nagrobkiem ulubionej z jego wielu córek, nastoletniej Medei (zm. 1470 w wieku lat piętnastu).

zobacz na mapie |||

Kaplicę Colleoni wzniesiono w latach 1472-1477. Jej fasadę wypełnia niezwykła dekoracja rzeźbiarska. Figura odlanego w brązie anioła trzyma w dłoniach pustą tarczę herbową. W tle widoczna jest bogato rzeźbiona fasada kaplicy, wykonana z kamienia w dwóch kolorach: białym i różowym.

Przed renesansową kaplicą kondotiera Bartolomea Colleoni

[czytaj także: Arcydzieło z kaplicy Cornaro w Rzymie]

5. Spacer z widokiem na Città Bassa

Mury obronne, które obiegają Città Alta, w roku 2017 doczekały się wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Wyróżnienie dzielą z pięcioma innymi miastami Italii, Chorwacji i Czarnogóry, w których zachowały się systemy obronne, wzniesionym z inicjatywy Republiki Weneckiej w wiekach XVI i XVII. Na XVI-wiecznych murach Bergamo dziś mieści się pełen drzew, ławek i ścieżek park. Spacer nim jest tym przyjemniejszy i godniejszy polecenia, iż z wysokości zabytkowych obwarowań ma się nieprzerwanie wspaniały widok na leżące u ich stóp „miasto dolne”.

Mury obronne, które obiegają Città Alta w Bergamo, w roku 2017 doczekały się wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Pasmo murów poprzedza fosa, teraz zajmowana przez zielony, pełen drzewa park. Zza pełnych liści koron drzew wyłania się most oraz znajdująca się za nim brama miejsca - masywana, zwieńczona tympanonem, ozdobionym rzeźba lwa - symbolu Republiki Weneckiej.

XVI-wieczne mury obronne z jedną z bram miejskich, zwaną Sant'Agostino

6. Accademia Carrara

Najważniejsze muzeum Bergamo. Mieści się na skraju „dolnego miasta”, kilka kroków od bramy miejskiej Porta Sant´Agostino. Powołane do życia w roku 1796 przez Giacomo Carrara muzeum, dziś jest jedną z najważniejszych włoskich pinakotek. Wśród twórców obrazów, prezentowanych w salach Accademia Carrara, figurują m.in. Andrea Mantegna, Sandro Botticelli, Giovanni Bellini, Lorenzo Lotto.

Accademia Carrara stanowi jedną z najważniejszych włoskich pinakotek. Powstała w wieku XVIII. Klasycystyczny budynek muzeum ma kolumnowy, wysoki portyk, zwieńczony tympanonem. Na gzymskie złoconymi literami widnieje wypisane ACCADEMIA CARRERA. Wielkorozmiarowe plakaty z przedstawieniem obrazów z okresu renesansu, zawieszone na ścianie muzeum i na otaczającym go kutym płocie, reklamują zbiory i wystawę czasową.

Na Città Bassa: przed muzeum Accademia Carrara

7. Pizza, polenta i lody stracciatella

Na Città Alta cisną się restauracje, kawiarnie, cukiernie. Gastronomiczna oferta jest pokaźna, lecz też i klientów zatrzęsienie. Wśród najpopularnieszych, najczęściej polecanych restauracji „górnego miasta” pojawia się restauracja „Da Mimmo”, słynąca z wyśmienitej pizzy. W weekendowe wieczory przychodzi w długiej kolejce czekać na stolik.

Kto nie ma cierpliwości, skusić się może na regionalny „fast food” – polentę, czyli potrawę z gotowanej mąki kukurydzianej, serwowaną w niewielkim, siecowym barze „Polentone” na rogu Mercato della Scarpe i Via Gombita.

Miłośnicy słodyczy w piekarni naprzeciwko, znajdą inny rodzaj polenty – deserowy, słodki, zupełnie regionalny, zwany „polenta e osei”. Ta nasączona rumem, biszkoptowa babeczka z marcepanem i kremem czekoladowym, poza mylącą nazwą, ze zgrzebną, kukurydzianą polentą niewiele ma wspólnego. Kaloryczny smakołyk, poza cukiernią „Nessi” przy Via Gombita, ma w swej ofercie niemal każda z ciastkarni Bergamo, tak jak w ofercie niemal każdej z lodziarni znajdują się lody stracciatella. W wypadku tego zimnego deseru znane jest miejsce jego „narodzin”.

Lody stracciatella wymyślił w roku 1961 Enrico Panattoni, właściciel cukierni „La Marianna”, mieszczącej się przy ulicy Colle Aperto, tuż obok bramy miejskiej Porta Sant'Alessandro i stacji kolejki na wzgórze San Vigilio.